Postacią diametralnie odmiennego formatu jest tytułowy bohater filmu Hamsun (1996), choć tutaj Troell również drąży temat moralnej aberracji, która tym razem dotyczy wielkiego pisarza norweskiego, noblisty zhańbionego kolaboracją z nazistami. Impulsem do zrealizowania kolejnego filmu biograficznego była monumentalna książka dokumentacyjna pióra duńskiego pisarza i eseisty Thorkilda Hansena pt. Proces przeciwko Hamsunowi, która ukazała się w 1978 roku i wywołała burzliwą debatę w krajach skandynawskich. Scenariusz ponownie napisał Per Olov Enquist, dramaturg wsławiony sztukami opartymi na biografiach wybitnych postaci kultury nordyckiej. Reżyser podjął delikatny temat ostatniego rozdziału biografii pisarza, ale jego zainteresowanie kwestią kompromitującej współpracy Hamsuna z faszystowskim reżimem sytuowało się w obrębie pasjonującej go tematyki, ujawnionej w dwóch poprzednich filmach, w których zajmował się zjawiskiem nieuchwytnej degeneracji moralnej systemu społecznego i jednostki. Troell postanowił wyświetlić "zagadkę Hamsuna", odpowiedzieć na pytanie, które od lat dręczyło Skandynawów: jak doszło do tego, że obdarzony wielkim autorytetem moralnym, wybitny pisarz, który uosabiał ducha narodowego Norwegów, nazywany przez króla "duszą Norwegii", tak dramatycznie pogubił się w swoich światopoglądowych i politycznych wyborach?

Akcja filmu toczy się w latach 1935-52 i obejmuje ostatni okres życia pisarza, kiedy to z jednej strony jego twórczość zamarła z powodu długotrwałego kryzysu inspiracji, z drugiej zaś Hamsun czynnie zaangażował się w działalność polityczną, popierając marionetkowy reżim Vidkuna Quislinga. Urodzony w 1859 roku pisarz jest już starym, zniedołężniałym człowiekiem, który ma kłopoty ze słuchem i z pisaniem z powodu drżenia rąk. Twórcy filmu motywacji dla tragicznie błędnego wyboru Hamsuna, wyboru, który w znacznej mierze przekreślił znaczenie jego twórczości, nie doszukują się w jego pisarskiej ideologii, na przykład w nietzscheańskiej postawie pisarza, w jego konserwatyzmie i antyliberalizmie czy niechęci do demokracji. Główną przyczyną zbłądzenia Hamsuna upatrują w żarliwym patriotyzmie pisarza, który nadzieję na wielkość Norwegii upatrywał w jej sojuszu z Niemcami. Odcięty od świata, nieświadomy zbrodni faszyzmu, istnienia obozów koncentracyjnych (o których dowiedział się dopiero po wojnie, kiedy pokazano mu film dokumentalny), naiwny politycznie artysta żywił do Niemiec, gdzie jego książki cieszyły się wielką popularnością, ogromną sympatię i podziw. Jako przedstawiciel małego narodu, który niedawno uzyskał niepodległość, główne zagrożenie i niebezpieczeństwo upatrywał ze strony Anglii, historycznego wroga i ciemiężyciela Norwegii. Germanofilia z jednej i anglofobia z drugiej strony były przesłankami politycznego akcesu do faszyzmu Hamsuna, któremu w jego postawie przyświecało li-tylko dobro jego ojczyzny.

W tytułowej roli Hamsuna Max von Sydow stworzył swoją bez wątpienia najwybitniejszą kreację filmową, drobiazgowo przemyślaną w każdym geście, wyrazie twarzy, spojrzeniu, intonacyjnym niuansie, postawie ciała - z wielką finezją dobranych środkach aktorskiego wyrazu, które złożyły się na tragiczną postać majestatycznego patriarchy, zmagającego się z głuchotą i starczym zniedołężnieniem, narodowego wieszcza o apodyktycznym i oschłym sposobie bycia, świadomego swojej wielkości i gasnącej weny, z królewskim dystansem traktującego możnych tego świata, a jednocześnie bezbronnego i naiwnego idealistę - człowieka zbłąkanego "na zarośniętych ścieżkach" losu.